Özofagus bilinen bir diğer adıyla yemek borusu, besinleri ve sıvıları sindirilmek üzere ağızdan mideye taşıyan kas yapısına benzer bir tüptür. Özofagus kanseri genellikle yemek borusunun içerisinde yer alan hücrelerde gelişir. Kanserin ortaya çıkma nedeni tam olarak bilinmese de yemek borusunun herhangi bir bölümünde gelişme gösterebilir. Kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görülme riski vardır. Tedavisi kanserin evresine bağlı olarak yapılmaktadır.
Yemek borusu kanserinin ne kadar ciddi olduğu, yemek borusunun neresinde olduğuna, ne kadar büyük olduğuna, yayılıp yayılmadığına ve kişinin genel sağlık durumuna bağlıdır.
Özofagus Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Vakaların çoğunda kanser yayılana kadar belirtiler fark edilemeyebilir. Ancak bu vakalarda sıklıkla görülen bazı belirtiler vardır. Yemek borusu kanserinin en yaygın görülen belirtilerinden biri yutma güçlüğüdür. İlk başlarda sadece katı gıdaların tüketilmesi sonucu ortaya çıkan zorlanma, hastalığın ilerleyen dönemlerinde sıvı alımını da zor bir hale getirir.
Bunların yanında diğer Özofagus kanseri belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- İstemsiz kilo kaybı
- Göğüs ağrısı, basınç veya yanma
- Ses kısıklığı veya kronik öksürük
- Mide ekşimesi veya hazımsızlık
- Halsizlik ve yorgunluk
Yukarıdaki belirtilerin ortaya çıkması halinde vakit kaybetmenden bir uzmana görünün. Yemek borusu kanseri erken teşhis edildiğinde iyileşme oranı daha yüksektir. Bu nedenle şikayetlerin göz ardı edilmemesi gerekir.
Özofagus Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Özofagus kanseri teşhisi, genellikle kişilerin yutma güçlüğü veya istemsiz kilo kaybı şikayetleri yaşaması sonucu doktora başvurması ve bazı tetkiklerin yapılması sonucu konur. Doktor, kişinin tıbbi öyküsünü detaylı olarak öğrenip fiziki bir muayene yapar. Daha sonra şikayetler ve değerlendirmeler üzerine doktor tarafından bazı tetkikler istenebilir. Yemek borusu kanseri teşhisi için doktorun gerekli görebileceği tetkikler şu şekilde sıralanabilir:
Endoskopi
Teşhis için çoğunlukla ilk tercih edilen tetkik yöntemi endoskopidir. Doktor bu yöntemle yemek borusunun içerisine gözlemler. Gerekli görülen durumlarda patolojik incelemeler için bazı örnekler alınabilir.
Baryum Testi
Baryum testi, yemek borusundaki anotomik farklılıkları tespit etmek ve görüntülemek için yapılan bir testtir. Hasta, baryumlu bir sıvı içer ve bu sıvı sayesinde yemek borusu röntgende kolayca görüntülenir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması
Kanserin göğüs veya karın bölgesine yayılıp yayılmadığını belirlemek için yapılan bir yöntemdir.
Endoskopik Ultrasonografi (EUS)
Ses dalgalarıyla yemek borusunda herhangi bir kanserli hücre olup olmadığı belirlenmeye çalışılır.
Özofagus Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Özofagus kanseri tedavisi, kanserin türüne, evresine ve durumuna bağlı olarak yapılır. Kanserin evresinin tespit edilmesindeki ana etken, kanserin yemek borusu içerisindeki derinliği ile farklı dokulara ve lenf düğümlerine yayılım durumudur.
En etkili tedavi yöntemi ise ameliyattır. Ancak bu operasyonlar erken teşhiste büyük oranda fayda sağlar. İlerleyen evrelerde durum doktorun gerekli gördüğü şekilde yapılır.
Yemek borusu kanserinin çoğunlukla yayılma gösterebileceği organlar şunladır:
- Lenf düğümleri
- Akciğer
- Karaciğer
- Kemikler
Yayılma göstermemiş, küçük, kanserleşmemiş ancak kansere dönüşme riski olan tümörler, doktorun gerekli görmesi halinde endoskop yöntemiyle çıkarılarak tedavi edilebilir.
Endoskopik uygulama ile tedavi edilemeyen tümörler ise özofagektomi olarak adlandırılan yemek borusunun bir bölümünün cerrahi operasyonla çıkartılması şeklinde tedavi yapılabilir. Bazı durumlarda bu ameliyatlardan önce ya da sonra kemoterapi ile tedavi desteklenebilir.
Kanserin farklı organlara ve lenf düğümlerine yayılma durumunun tespiti halinde kemoterapi uygulanabilir. Hastalığın ilerleyen evrelerinde, daha fazla yayılma durumu olduğunda hastanın yaşam kalitesini artırmaya ve yutkunma güçlüğü gibi belirtileri azaltmaya yönelik kemoterapi, radyoterap ve yemek borusunun açık kalmasını sağlayan stenler gibi tedavi seçenekleri uygulanabilir.
Özofagus Kanseri Görülme Sıklığı Nedir?
Özofagus kanseri dünya üzerinde görülen kanserler arasında 6. sırada yer alırken yaygın görülen kanser türlerinden biridir. Görülme sıklığı coğrafi koşullara ve bölgelere göre farklılık gösterebilir. Ülkemizde genellikle doğu bölgelerinde daha fazla görülür.
Yemek borusu kanseri genellikle 50 ila 60 yaşları arasında sıklıkla görülür. Kadınlara oranla erkeklerde yaklaşık 3 kat daha fazla görülür. Kanserin görüldüğü kısımlar ise vakaların yaklaşık yüzde 50’sinde orta bölümde, vakaların üçte birinde alt kısımda, geri kalanı ise üst bölümde gelişir.