Miyoklonus veya kas seğirmesi, birçok farklı tıbbi durumun belirtisi olarak bilinir. Bir kasın ya da kas grubunun ani ve kısa süreli istemsiz seğirmesi anlamına gelir. Pek çok durum kas seğirmesine neden olabilir. Kas spazmı veya seğirmelerin yaşandığı sırada kişiler, bu durumu kontrol edemez ve engel olamaz. Belirtiler hafif veya şiddetli olarak değişiklik gösterebilirken, bu durum çocukluk veya yetişkinlik dönemlerinde başlayabilir.
Kas seğirmeleri sağlıklı bireylerde de ortaya çıkabilir. Hıçkırık bu durumun hafif bir formudur. Ancak seğirmeler bir hastalıktan veya farklı bir durumdan kaynaklanıyorsa, altta yatan nedenin tespit edilmesi gerekir. Bazı hastalıkların sinir sistemini etkilemesi sonucu görülebilir. Epilepsi veya Parkinson hastalığı olan kişilerin sık sık yaşayabileceği bir durumdur. Tedavisi yaşanan kas seğirmelerinin altta yatan nedenine bağlı olarak farklılık gösterir.
Miyoklonus (Kas Seğirmesi) Neden Olur?
Miyoklonus nedenleri arasında birçok farklı hastalık veya bozukluk olabilir. Kas seğirmeleri genellikle bir rahatsızlığın belirtisi olarak meydana gelebileceğinden bazı durumlarda bu soruna neyin sebep olduğunu saptamak zor olabilir.
Kas seğirmesine neden olabilecek sağlık sorunları ve bazı durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Travmatik beyin yaralanmaları
- Enfeksiyon
- Böbrek veya karaciğer yetmezliği
- Beyne giden oksijen eksikliği (Serebral hipoksi)
- Epilepsi
- Multipl skleroz
- Alzheimer hastalığı
- Parkinson hastalığı
- İnme
- Beyin tümörü
Miyoklonus Türleri Nelerdir?
Miyoklonus türleri, kas seğirmelerinin altında yatan nedenlerine bağlı olarak sınıflandırılır. Türler şu şekilde açıklanabilir:
Eylem: Hareket etmek ya da yalnızca hareket etmeyi düşünmek kas seğirmelerine neden olur. Kas spazmları kişinin yüzünü, kollarını ve bacaklarını etkileyebilir.
Epileptik: Epilepsili hastalar kas seğirmelerine daha yatkındır.
Temel: Herhangi bir hastalığa bağlı olarak görülmez, tek başına ortaya çıkar. Kalıtsal bir bozukluk olarak düşünülmektedir. Yavaş ilerleme eğilimi vardır.
Uyku: Uyku ve uyku geçişleri sırasında, genellikle kişi uykuya dalarken ortaya çıkan kas seğirmeleridir.
Miyoklonus (Kas Seğirmesi) Risk Faktörleri
Bazı durumların yaşanması halinde bireylerde kas seğirmesi görülme ihtimali artar. Bu konuda risk faktörü olarak görülen hastalıkların kişilerde bulunması, kas seğirmesine yatkınlığı artırırken ortaya çıkma riski de farklı kişilere oranla fazladır. Bu hastalık ve durumlar şu şekildedir:
- Otoimmün hastalıklar (Multipl skleroz gibi)
- Kafa travmaları ve serebral hipoksi (beyne giden oksijen eksikliği)
- Organ yetmezliği; böbrek ve karaciğer yetmezliği
- Nörolojik hastalıklar; Alzheimer, deli dana hastalığı (Creutzfeldt-Jakob) ya da Parkinson hastalığı
- Nöbetler (Epilepsi gibi)
Miyoklonus (Kas Seğirmesi) Tanısı Nasıl Konur?
Miyoklonus tanısı için bu durumun altında yatan nedenlerin tespit edilmesi ve birtakım testlerin yapılması gerekir. Uzmanlar tarafından genellikle istenen testler şu şekildedir:
- Enfeksiyon ya da hastalık semptomlarını kontrol etmek için idrar veya kan testleri
- Kas seğirmelerini tetikleyecek ve beyindeki elektriksel (nöbet) uyarılarını gözlemlemek için elektroensefalogram (EEG)
- Kas ve sinirlerin elektriksel uyarılarını ölçen elektromiyografi (EMG)
- Beyin ve omurilikte belirli uyaranlarla (ör. dokunsal, işitsel, görsel uyarım) uyarılan elektriksel aktiviteyi izlemek
- Beyin, omurilik, sinir ve diğer dokularda tümör veya farklı anormallikleri belirlemek için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi görüntüleme teknikleri
Miyoklonus (Kas Seğirmesi) Tedavisi
Miyoklonus tedavisi, altta yatan nedene ve kas seğirmelerinin türüne bağlı olarak farklılık gösterebilir. Hastalığın tam olarak bir tedavisi bulunmamaktadır. Tedavide genellikle kas seğirmelerinin sıklığı ve şiddeti azaltılmaya ve kontrol edilmeye çalışılır.
Belirtileri azaltmaya yönelik ilaç tedavisi uygulanabilir. Doktorların genellikle bu durumlar için reçete ettiği ilaçlar arasında belirtileri sakinleştirici ilaçlar ve nöbetleri kontrol altında tutabilmek için verilen antikonvülsanlar yer alabilir.
Yüz spazmları için Botulinum toksin enjeksiyonları uygulanabilir. Hastanın uyarıya duyarlı kas seğirmesi için elektronik ekranlardan uzak durması ve titreyen ışıklardan kaçınması gerekir.
Miyoklonus (Kas Seğirmesi) Ne Kadar Yaygındır?
Her insanın yaşayabileceği bir durumdur. Hıçkırık, sıçrama veya uykuya dalma sırasında vücudun sarsılması gibi durumlar kas seğirmesi olarak bilinir. Yaygın olarak uyku veya uykuya dalma sırasında yaşanan irkilme veya sıçramalar bilinir.
Vücudun bir tepkisi olarak bilinen bu durum herkeste görülebilir. Ancak bu gibi durumlar uzun süreli ve tekrar etmesi halinde bir sorun olduğu anlamına gelir. Uzun süreli tekrar eden kas seğirmesi veya kas spazmları herhangi bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabilir.