Kalp yetmezliği, kalbin farkı nedenlere bağlı olarak zarar görmesi ve vücuda gerekli kan pompalayamaması durumu olarak bilinir. En sık görülen nedenleri arasında kalp kasında kalp krizi riskine bağlı olarak zarar görme ve kasıl durumları yer alır. Kronik ve ilerleyebilen bir hastalıktır. Hastalığın durumuna ve evresine bağlı olarak ilaç tedavisi ve farklı yöntemlerle iyileşme sağlanabilir.
Yeterli kanın vücuda iletilememesi durumlarında kalp hızlanarak ve normal ritme ulaşmaya çalışarak damarlarda daralmaya neden olabilir. Bu duruma neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Hastalığın erken teşhis edilmesi tedavide iyileşme oranını artırmaktadır. Belirtilerin yaşanması durumunda vakit kaybetmeden doktora görünmeli ve tedavi geciktirilmemelidir.
Kalp Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın durumuna bağlı olarak belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ancak belirtiler genellikle benzer şekilde ortaya çıkar. Sıklıkla görülen kalp yetmezliği belirtileri şu şekildedir:
- Göğüste ağrı
- Çabuk ve hızlı yorulma
- İştahın kesilmesi
- Nefes darlığı
- Mide problemleri ve bulantı
- Kiloda ani görülen artış
- Öksürük
- Balgamın beyaz ya da pembe renkte çıkması
- Düzensiz nabız hareketleri
- Kalp çarpıntısı
- Ayaklarda, bacaklarda ve karın bölgesinde ödem oluşması ve şişme
- İdrara sık çıkma
- Boyun bölgesindeki kan damarlarında belirginleşme
Kalp Yetmezliği Nedenleri Nelerdir?
Genellikle kalpte yaşanan farklı sorunlara bağlı olarak zarar görülmesi ya da kalbin zayıflama durumlarının meydana geldiği hastalıktır. Kalpteki kan pompalama odacıklarında (ventriküler) sertleşme olması, kalbin atışları arasındaki durumlarda tam olarak kan ile doldurulamamasına sebep olabilir.
Bunun yanında kalp kasının zarar görmesi ya da zayıflaması da ventriküler sistemde genişlemeye ve bu nedenle kanın vücuda gerektiği ölçüde ulaşamamasına yol açar. Genetik faktörler de bu hastalığın ortaya çıkmasında önemli bir rol taşır. Ailenin tıbbi öyküsünde yer alan bu hastalık, diğer bireylerde görülme riskini de ortaya çıkarmaktadır.
Bunların yanı sıra kalp yetmezliği nedenleri arasında görülen farklı etken faktörler şu şekilde sıralanabilir:
- Kalp krizi
- Hipertansiyon
- Kalp kapakçığı ile ilişkili hastalıkları
- Kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopati)
- Genetik faktörler
- Kalp ritim bozukluğu (aritmi)
- Kalp kasının iltihaplanması (miyokardir)
- Diyabet yani şeker hastalığı
- Tiroid hastalıkları
- HIV
- Alkol kullanımı
- Uyuşturucu
- Uzun süreli ve devamlı kullanılan bazı ilaçlar
- Obezite
Kalp Yetmezliği Çeşitleri Nelerdir?
Bu durum kalbin iki bölümüne de etki edebileceği gibi tek taraflı da görülebilir. Genellikle kalbin sol bölümü etkilenir. Sol ventrikül sistolik ya da diyastolik yetmezliği sonrasında sağ taraf da bu durumda etkilenerek iki taraflı gelişebilir.
Bunların yanı sıra konjestif kalp yetmezliği olarak isimlendirilen farklı bir çeşitte ise kanın kalbe iletilmesinin ve çıkışının yavaşlamasına bağlı olarak vücudun farklı yerlerinde kan birikmesi durumu yaşanabilir. Bu durum ayaklarda ve ayak bileklerinde görülebilirken bacaklarda da ortaya çıkabilir.
Akciğerlerde şişlik problemine sebep olarak farklı sorunlara ve nefes darlığı gibi problemlere neden olabilir. Ayrıca akut ya da kronik olmak üzere 2 farklı al türü bulunmaktadır. Bunlar şu şekildedir:
Akut Kalp Yetmezliği
Belirtilerin hızlı bir şekilde ortaya çıkması ve aniden kaybolması olarak görülen durum olarak adlandırılır. Bu durum çoğunlukla kalp krizi geçirmiş kişilerde krizden sonra yaşanır ve genellikle kalp kapakçıklarına bağlı bazı sorunlara ilişkin meydana gelir.
Kronik Kalp Yetmezliği
Vakaların çoğu kronik grupta yer almaktadır. Bu türde yaşanan belirtiler aynı ve süreklidir. Zaman içerisinde iyileşme göstermeyen bir durumdur.
Kalp Yetmezliği Teşhisi Nasıl Konulur?
Belirtilerin yaşanması ile birlikte vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına gidilmeli ve problemin ne olduğu belirlenmelidir. Vakalarda hastanın tıbbi öyküsü alınarak fiziki bir muayene gerçekleştirilir. Sonrasında bazı tanı testleri yapılır.
Kalp yetmezliği teşhisi için kullanılan en etkili yöntem ekokardiyogram olarak bilinir. Bu yöntemle ses dalgaları kullanılarak kalbin ayrıntılı olarak görüntüsüne ulaşılır. Kalpte muhtemel hasar ve işlevsel problemler tespit edilir.
Vakalarda yaşanan belirtileri ortaya çıkaran sebebe bağlı olarak tanı konulabilir. Fizik muayene esnasında vücutta ödem oluşumu ve bazı bölgeler incelenir. Kalp ritmi kontrol edilerek kalp atış hızına bakılır. Boyun bölümünde yer alan damalardaki şişlik durumu incelenerek hastalığın tespitinde kesin bir sonuca gidilebilir.
Ayrıca bu duruma ilişkin belirtiler bazı farklı kalp ve akciğer hastalıkları ile benzer olabileceğinden, bu tür sağlık sorunlarının belirlenmesi yönünden ayrıntılı tanı teknikleri ve tanı testleri de uygulanabilir. Teşhis edilen hastalık sonrasında, hastalığın durumuna ve ilerleyişine bağlı olarak tedavi süreci planlanır ve hızla başlatılır.
Kalp Yetmezliği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hastalığın teşhis edilmesi durumunda tedavi süreci doktor tarafından planlanarak hastaya aktarılır. Genellikle ilk hedeflenen durum, mevcut sağlık durumunu korumak ve hastalığın ilerleyişini önüne geçilmesi olmaktadır. Ayrıca kişinin günlük yaşantısını kötü olarak etkileyen durumlarda azaltılmaya çalışılır.
Kalp yetmezliği tedavisi, hastalığın durumuna ve kişiye bağlı olarak değişiklik gösterdiğinden, bazı ilaç tedavileri ve cerrahi uygulamalar kullanılarak iyileşme sağlanabilir.
Hastalığa sebep olan ya da şiddetinin artmasına yol açan hipertansiyon, aritmi, şeker hastalığı gibi durumlarda ilaç tedavisi, beslenme alışkanlıklarında değişiklik ve yaşam tarzında farklılaşma gibi tedaviler uygulanabilir.
İlaç tedavilerinde doktorun önerdiği dozda ve sıklıkla kullanım çok önemlidir. Kişi kendi kendine bir tedavi uygulaması düşünmemeli ve doktorun önerdiği ilaçları aynı şekilde söylenen dozda kullanmalıdır.
İlaçlar kalbin işlevsel bozukluğunun düzelmesinde fayda sağlayarak, nefes darlığı ve ödem problemlerinin de azalmasını sağlar. Hastalığın evresine bağlı olarak bazı ilaçlar bir arada kullanılabilir ve farmakolojik tedavi uygulaması da önerilebilir.
Kalp Yetmezliğinde Cerrahi Tedaviler
İlaç tedavisinin yanında tercih edilen farklı bir tedavi seçeneği de ameliyatla tedavidir. Koroner bypass ameliyatı, kalp kapakçığının değişmesi veya onarımına bağlı olarak yapılan cerrahi müdahaleler, kalp pili ameliyatı, kalp damarlarında tıkanıklık veya darlık durumları ile birlikte kalp nakli durumlarında stent ve balon yöntemleri de bulunmaktadır.
Operasyonlardaki temel amaç, kalpteki bozuk yapısı, sertleşmeyi ve bazı sorunları çözüme ulaştırarak iyileşme sağlamaktır. Ayrıca hastalığın ilerlemesine neden olan bazı faktörler de tespit edilerek ortadan kaldırılması hedeflenir.
Hayati riski olan bir hastalıktır. Erken teşhis edilmesi ve doğru tedavi uygulanması ile hastalığın ortaya çıkardığı riskler en aza indirilerek hastanın günlük yaşantısı kolaylaştırılır.
Hastalığın erkenden tespit edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması durumunda kişi sağlıklı bir hayat sürdürebilir ve ileride yaşanabilecek herhangi bir olumsuz duruma karşı önlem alınabilir.