Hipofiz bezi tümörleri yaklaşık 5 kişiden birinde görülmektedir ve iyi huylu tümörler arasında yerini alır. Kişiye hayat boyu belirti ve zarar vermez. Ancak hipofiz bezinin fonksiyonu çok önemlidir. Bu yüzden tümörün büyümesi ve bedene fayda sağlamayan hormonları salgılaması nedeniyle önemli sağlık problemleri oluşturabilmektedir.
Hipofiz Bezi tümörünün belirtileri nelerdir?
Hipofiz bezi tümörü olan hastalar bazen bu durumun hiçbir belirtisini göstermeyebilir, ya da tümörle ilgisi olmayan bir hastalıktan dolayı belirtiler görülebilir. Hipofiz bezi tümörü bulunan insanlarda görülebilecek belirtilerden bazıları şunlardır;
- Fazla ACTH (adrenokortikotrop hormon) üretiminden kaynaklanan Cushing sendromu
- Aşırı büyüme hormonu üretiminden kaynaklanan akromegali (umumi gelişme bittikten sonra kemiklerde ve vücudun sivri kısımlarında meydana gelen kalınlaşma ve büyüme)
- Baş ağrısı
- Görme bozuklukları
- Kadınlarda adet dönemi değişiklikleri
- Kısırlık
- Çok az ya da çok fazla anne sütü üretimi
- Sebepsiz yorgunluk
- Ruh halinin tutarsız olması
- Sabırsızlık
Hipofiz Bezi Tümörünün Nedenleri Nelerdir?
Hipofiz bezi tümörü oluşumunun nedenleri hala bilinmemektedir.Bu bez, insan beyninin alt kısmında bulunur. Fasulye şeklinde küçük bir bezdir fakat vücudun neredeyse her tarafını etkiler. Üreme, büyüme ve kan basıncı gibi fonksiyonların düzenlenmesi bu bezin ürettiği hormonlar tarafından yapılmaktadır.Bazı hipofiz bezi tümörleri kalıtsal olsa da çoğunluğu değildir. Bilim adamları, hipofiz bezi tümörünün gelişmesinin kalıtsal değişikliklerle ilgili olduğuna inanmaktadırlar.
Hipofiz Bezi Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?
Aktif İzlem: Hipofiz bezi tümörü sorunu yaşamamış, hormonları normal bir şekilde işleyen hastalar aktif izlem tedavisinden yararlanabilirler. Aktif izlem yönteminde hasta yakından takip edilir, düzenli olarak testler yapılır. Böylece herhangi bir tümör belirtisinin olup olmadığına bakılır. Bu yüzden bu tip tedavi yöntemlerine bekle-gör (watchful-waiting) yaklaşımı da denir. Tedaviye tümör belirtisine rastlanıldığında başlanır.
Hormon Replasman Tedavisi (HRT): Hipofiz tümörü nedeniyle hipofiz bezi yeterince hormon üretmiyorsa “hormon replasman tedavisi” kaçınılmaz hale gelir. Vücudunuzun ihtiyacı olan hormonların sağlanması için bazı hormonlar dönüşüme uğrarlar. Böbrek üstü bezinden salgılanan hormonlar, tiroit hormonları, kadınlarda östrojen ve erkeklerde testosteron hormonu ve büyüme hormonu ihtiyaç duyulan hormonlardır.
İlaç Tedavisi: Eğer hipofiz tümörü hipofiz bezinin daha çok hormon üretmesine neden oluyorsa ilaçlar bu konuda hastalara yardımcı olacaktır. Büyüme hormonunun fazla üretilmesine neden olan tümörler Somavert (pegvisomant) ya da Sandostatin (oktreotid) ile tedavi edilebilirken Dostinex (kabergolin) ve Parlodel (bromokriptin) de prolaktin salgılatan tümörler için mükemmel ilaçlardır. Tiroit Uyarıcı Hormon (TSH) salgılatan hipofiz tümörleri de Oktreotidin ile tedavi edilebilir.
Cerrahi Müdahale: Cerrahi müdahale hipofiz bezi tümörü için önerilen en yaygın tedavi yöntemidir. Tümörün başarılı bir şekilde tamamen giderilmesine yardımcı olur. Cerrahi müdahale yöntemi tümörün ve tümör etrafındaki dokuların bir operasyonla çıkarılmasını içerir. Cerrahi müdahalelerin %95’inden fazlasında “transsfenoid yol” kullanılırken bazı durumlarda kafatası veya kraniyotomi açılımı gerekir.
Transsfenoidal yolla ameliyat yapılırken, geniz yoluyla içeri girilip sfenoid sinüs boşluğu yoluyla da septum boyunca ilerlenir. Hipofiz bezi boğazın arkasında yer aldığı için boğazın arkasına doğru uzanmak gerekir.
Radyasyon Tedavisi: Tümör hücrelerinin yok edilmesi için X ışınlarından faydalanılması radyasyon tedavisidir. Radyasyon onkolojisti tümör hastalarına radyasyon tedavisi uygulama konusunda uzmanlaşmış doktorlara verilen unvandır.
Eksternal-ışın radyasyonu tedavisi vücudun dışarıdaki bir makineden radyasyon alarak tedavi edildiği en yaygın radyasyonla tedavi yöntemlerinden birisidir. Radyasyon tedavi süreleri genellikle bir dönem içinde bir dizi şeklinde, bir tedavi numarası oluşturacak şekilde verilir.