Yapılan araştırmalara göre böbrek taşı erkeklerde kadınlara oranla 3-5 kat daha fazla görülmektedir. Her sene, bin kişiden 1 veya 2 kişide taşa bağlı böbrek sancısı akut renal kolik meydana geliyor. Bunun en önemli sebepleri arasında; ailesel etkenler, yeteri kadar sıvı tüketmemek, beslenme problemleri, aşırı kilo ve böbrek ve idrar yolu rahatsızlıkları bulunuyor, bunlar gibi birçok faktör taş oluşumu riskini artırıyor. Böbrek taşı tedavi edilmediği sürece böbrek kaybına neden olabilmektedir. Böbrek taşının zamanında teşhisi ve tedavisi farklı birçok hastalığın oluşumunu engellemektedir.
Böbrek taşı insan omurgasının her iki tarafında yer almaktadır. Böbrek vücuttaki atık ürünlerin kandan temizlenmesiyle görevlidir. Vücuttaki atık ürünler idrar yolu ile vücuttan atılır. Kanın temizlenirken kandaki mineral ve tuzlardan oluşan torular zamanla böbreklerde taşa neden olmaktadır.
Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?
Böbrek taşı genellikle ilk ağrılarla kendini belli etmektedir. Böbrek taşı ağrısının oluşması için idrar yolunu o taşın tıkaması gerekmektedir. Böbrek taşları genellikle üreter yani idrar yoluna girdikleri dönemde belirti vermektedir. Belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Kişide mide bulantısı ve mide bulantısına bağlı kusma olabilir.
- Kişi idrara çıktığında idrar yaparken ağrı hissedebilir.
- İdrar rengi bulanık ve koyu ise böbrek taşı enfeksiyona neden olmuş olabilir.
- Böbrek taşı kişide yüksek ateş yapabilir.
- Kişide ani üşüme ve titremeye neden olabilir.
- İdrara çıkma sayısında artış olabilir fakat idrarı tam anlamıyla kişi boşaltamaz.
Böbrek taşı idrar yolarını tıkayan ve kişide yukarıda saydığımız belirtilere neden olan bir durumdur. Böbrek taşı idrar yollarını tıkadığında ilerleyen dönemlerde tedavi edilmezse böbrekler fonksiyonunu kaybedebilir ve bu durum her iki böbrekte de varsa böbrek yetmezliği durumu ortaya çıkabilir.
Böbrek Taşı Nedenleri Nelerdir?
İdrarda pek çok değişik atık mevcuttur. Bu atıkların az oranda sıvı içinde fazlalaşması durumunda, bu atıklar kristalize hâle gelir ve bu durum da böbrek taşlarının oluşmasına neden olur. Genellikle bu atıklar idrar yolu ile beraber atılmaktadır ve taş oluşumu olmaz. Böbrek taşının beslenme şekilleri, metabolik hastalıklar, az miktarda sıvı tüketimi ve bazı ilaçlar gibi birçok etken böbrek taşına sebep olmaktadır. Bu etkenlerin haricinde, böbrek taşı oluşumuna sebep olan etkenleri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Ailenin sağlık geçmişi
- Uzun süre diyet yapmak
- Az oranda sıvı tüketmek
- Obezite
- Farklı böbrek rahatsızlıkları
- Zayıflamak için mide ameliyatı uygulamaları
- Yüksek miktarda tuz ve şeker kullanımı
- Bazı vitamin destekleri
- Düzensiz spor yapmak
- İdrar yolu hastalıkları
Böbrek Taşı Nasıl Düşer?
Böbrek taşının düşürülmesi için boyutu çok önemlidir. Böbrek taşı boyutu eğer 5 mm‘nin üzerindeyse müdahale gerekebilir. Fakat böbrek taşı 5 mm’nin altındaysa kendiliğinden düşme ihtimalide vardır. Bunun için bol su içmek ve hareket etmek taşların düşmesine yardımcı olabilir. 5mm’ nin üzerindeki taşlarda operasyon gerekmektedir. Böbrek taşının oluşmaması için kişi beslenme şekline ve genel hayat düzenine dikkat etmelidir. Beslenme ve genel hayat düzeni kişide böbrek taşı oluşumunu ciddi oranda etkilemektedir. Böbrek taşı aşağıda belirtilen şekilde düşürülebilir;
- Bol su tüketmek
- Hareketli bir yaşam tarzı yürüyüş
- B6 vitamini içeren besinler tüketmek( üzüm, nar, kereviz, karpuz v.b.)
- Çok ciddi ağrılarda bir uzman üroloğa başvurulmalıdır.
Erkeklerde böbrek taşı oluşumu kadınlara oranla daha fazladır bu yüzden belirtilen tavsiyelere uymak gereklidir. Bunda genetik durumda etkin rol oynamaktadır. Kilo böbrek taşı oluşumuna neden olduğundan beslenme şeklinin düzenlenmesi ve sağlıklı beslemeye geçilmesi önemlidir. Böbrek taşı tespitinde hasta olan kişilere ağrıyı azaltmak ve rahatsızlığı engellemek için bazı ağrı kesiciler uygulanabilir. Bazı durumlarda ise doktorlar taşın düşürülmesine yardımcı olacak bazı ilaçlar da önerebilir. Vücutta ürik asit fazlalığı olduğunda ise idrarın asiditesini azaltmak için de ilaç tedavisi önerilebilir.