Üsküdar Üniversitesi İleri Toksikoloji Analiz Laboratuvarı tarafından bir zayıflama çayında yapılan incelemede “yasaklı madde” tespit edildi. Şikâyet üzerine yapılan incelemelerde, zayıflama amaçlı kullanılan üründe kalp hastaları için ciddi risk oluşturan “sibutramin” etken maddesine rastlandı. Söz konusu maddeyi ihtiva eden zayıflama hapı, 2010 yılında genç bir kadının ölümüne neden olmuş, bunun üzerine Sağlık Bakanlığı ve İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, “sibutramin” etken maddeli ilaçların ruhsatlarını askıya almıştı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesinde tedavi gören ve zayıflama çayı kullanan bir hastanın şikâyeti üzerine, hastanın kullandığı ürün, Üsküdar Üniversitesi İleri Toksikoloji Analiz Laboratuvarında LC-MS/MS yöntemi ile analiz edildi. Söz konusu ürünün içeriğinde “sibutramin” etken maddesi tespit edildi. Hastadan idrar örneği alınarak yapılan analizde ise; sibutramin metabolizasyonu sonucu vücutta oluşan iki aktif metabolit tespit edildi.
“Sibutramin” sinir sistemi ve kardiyovasküler hastaları için risk oluşturuyor
Sağlık Bakanlığı ve İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü tarafından Türk Eczacıları Birliğine gönderilen 22 Ocak 2010 tarihli yazı ile “sibutramin” etken maddesi içeren ilaçların “kardiyovasküler hastalarda oluşturduğu risk gerekçesiyle” ruhsatları askıya alınmış ve ilgili (eczane, ecza deposu, hastane vb.) yerlerden geri çekme işleminin uygulandığı bildirilmişti. Bakanlığın Beşeri Tıbbi Ürünler Ruhsatlandırma Danışma Komisyonunca alınan karar gereği, farmakovijilans verilerine dayanılarak sibutramin etkin maddesi içeren müstahzarlara ait ruhsatnamelerin askıya alındığı 21 Ocak 2010 tarihinde bildirilmişti.
2010’da can almıştı
Bakanlığın 2010 yılında söz konusu kararı almasından yaklaşık 6 ay önce Kastamonu’da 23 yaşındaki Nilay Dinçer, “sibutramin” etken maddesi ihtiva eden bir zayıflama ilacı kullandıktan sonra hayatını kaybetmişti. Üsküdar Üniversitesinin yaptığı inceleme, aradan geçen 9 yılda Bakanlığın ruhsatları askıya almasına rağmen bazı firmaların ürünlerinde tüm riskleri göz ardı ederek “sibutramin” kullanmakta ısrar ettiğini ortaya koydu.
“Zayıflama çaylarının incelenmemesi, önemli bir halk sağlığı sorunu”
Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, piyasada bulunan ve zayıflama çayı adı ile kullanıma sunulan örneklerle ilgili şu uyarılarda bulundu:
“Piyasada bulunan ve ‘zayıflama çayı’ adı ile kullanıma sunulan örneklerin sibutramin içerip içermediklerinin tespitinin önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu madde özelikle psikoz, depresyon gibi ruhsal hastalıkları tetikler. Kişide muhakeme ve dikkat bozukluğu yapar. Özellikle ergenlikte akademik yaşamı da olumsuz etkiler. Tarım ve Orman Bakanlığının uygun görmesi durumunda, piyasada mevcut ürünlerin söz konusu analizlerini, uluslararası ölçekte ISO 17025 akreditasyon belgesine sahip olan Üsküdar Üniversitesi İleri Toksikoloji Analiz Laboratuvarında yapabiliriz. Toplum sağlığını tehdit eden böylesine hassas bir konu için Üniversite olarak üzerimize düşen görevi yapmaya hazırız.”