Yanlış Antibiyotik Kullanımının Zararları Nelerdir?

Antibiyotikler, virüslerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisinde uygulanan ve oldukça başarılı sonuçlar elde edilen ilaç gruplarıdır. Yanlış antibiyotik kullanımı, fayda sağlamadığı gibi, çocuklarda obezite, karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi birçok sağlık problemine de davetiye çıkarmaktadır. Bu yüzden gereksiz antibiyotik kullanımı uzmanlar tarafından da önerilmemektedir.

Antibiyotikler yetişkinlerde de virüslerin sebep olduğu enfeksiyonlar için kullanılır. Yanlış antibiyotik kullanımının zararları oldukça ciddi sağlık problemlerine eden olabilir. Ancak belirli bir bir enfeksiyonun viral veya bakteri kökenli olup olmadığı tam olarak belli olmaz. Bundan dolayı bilhassa çocuklarda antibiyotik kullanımı uygulanmadan evvel çocuk enfeksiyon hastalıkları bölümüne danışmak gereklidir.

Antibiyotikler hasta olan kişilerin kendi kendilerine kullanacakları ilaçlar değildir. Ateş düşüren, ağrı kesici, kırgınlık gideren ilaç grubuna girmemektedir. Ayrıca ateş bedende olan bir enfeksiyonun belirtisi olabilmektedir. Fakat her ateş bir enfeksiyon belirtisi olmadığı gibi her enfeksiyon da bakteriden kaynaklanmayabilir, masum ilaçlar değildir ve hatalı kullanıldıkları zaman ciddi yan etkilere sebep olmaktadır. Gereksiz antibiyotik kullanımının neden olduğu sorunları şu şekilde sıralayabiliriz;

Ciddi alerjik reaksiyonlar oluşabilir: Bu alerjik tepkimeler yalnızca basit bir kaşınma veya deride döküntü şeklinde gelişen ve ölümle sonuçlanan neticelere sebep olabilir.
 
Karaciğer işlevini bozabilir: Karaciğer işlevi testleri ismi olarak adlandırılan kan tetkikleri ile oluşan yan etkiler takip edilebilir. Karaciğer rahatsızlığı bulunanlarda karaciğerde tepkime yapacak antibiyotiklerden uzak durmak gerekir.

Böbrek yetmezliği yapabiliyor: Böbrekler üzerine toksik etkiler yaparak organ yetmezliğini tetikleyebilmektedir. Akut böbrek yetmezliğinde en az 5’te birinde uygulanan ilaçlar sebebi ile gelişmektedir.

Antibiyotik ilişkili ishale neden olabiliyor: Olağanda bağırsakların içerisinde 500’den çok bakteri çeşidi vardır ve bunlar rahatsızlık yapmadığı gibi, yarar sağlar. Antibiyotik kullanmak bu normal floradaki virüslerin ölümüne ve fırsatçı bakterilerin üremesine ortam hazırlar ve bu şekilde ishal gibi durumlar oluşabilmektedir.

Obeziteye sebep olabiliyor: Son zamanlarda gerçekleştirilen çalışmalar gösteriyor ki; bilhassa bebeklik ve çocukluk çağlarında daha yaygın antibiyotik kullanan kişilerde obezite daha yaygın görülebiliyor.

Bağırsak sistemine zarar verebiliyor: İshal haricinde meydana gelen sindirim sisteminin yan etkileri içerisinde; mide bulantısı, kusma, karında ağrı gibi semptomlar de görülebilmektedir.

Antibiyotik Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Genel sağlık sistemi için dost bakterilerin yerine gelmesi önemlidir. Bağırsak florasında olan dost bakterilerin tekrar yerine yerleştirilmesi antibiyotik ilaç kullanırken ve sonrasında probiyotik bazlı besinlerin tüketilmesi ile mümkün hale gelir. Probiyotik bazlı besinlerin içerisinde ise evde yapılmış yoğurt, kefir, salata turşusu ve lahana turşusu gibi besinler vardır. Ancak probiyotik bazlı besinlerin tüketiminde problem yaşanıyorsa uzman onayı ile probiyotik takviyeleri kullanılabilmektedir. Bunların dışında antibiyotik kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı kuralları şu şekilde sıralayabiliriz;

• Doktor kontrolü dışında kullanılması uygun değildir. Kişi kendi kendine ya da dışarıdan duyduğu bilgiler ile kullanmamalıdır.
• Antibiyotikler bakteriyel kaynaklı rahatsızlıklarda alınmalıdır.
• Soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklarda antibiyotikler etkili olmamaktadır.
• Yakın çevrenizden bir kişinin benzer semptomlarda aldığı antibiyotik, sağlık sorunlarına iyi geldiği için kullanmayın.
• Uzmanın tavsiye ettiği dozun hepsini, belirtilen zamanda kullanmaya çalışın. Örneğin, hekiminizin tavsiye ettiği süreden daha fazla zaman kullanmaya devam etmeyin ya da kendinizi daha iyi hissettiğiniz için yarıda bırakmayın. Tedavi olmaya ara vermek ya da doz atlamak, virüslerin direnç geliştirmesine neden olur. Bunun haricinde tedavi başarısız olabilir ve rahatsızlık tekrarlar.
• Antibiyotik ilaç alırken beden UV ışınlarına karşı hassaslaşmaktadır, bu durum atlanmamalıdır, güneş ve solaryumdan kaçınmak gerekir.Birey hamileyse, alerjisi varsa, emziren anneyse ve farklı bir ilaç alıyorsa bu durumları kesinlikle doktora bildirmesi gerekmektedir.

Antibiyotik Kullanımının Yan Etkileri Nelerdir?

Antibiyotiklerin yanlış ve gereksiz kullanılması sonucunda önemli sağlık sorunları da gelişebilmektedir. Bazı kişilerde antibiyotik alerjisi de gelişebilir, bundan dolayı nefes almakta zorluk, kalp atışının hızlı atması, bilinç kaybı, ani tansiyon düşmesi ve deride dökülme gibi durumlar da meydana gelebilir. Antibiyotik kullanımının yan etkileri bazı sağlık problemlerine de davetiye çıkarabilmektedir;

• Yoğun zayıflama
• Mide ülseri
• Dudakların kenarında çatlaklık
• İştahta bozulma
• Karın ağrısı
• Şişkinlik
• Mide bulantısı
• Kusma
• Sindirme güçlüğü