Testis iltihabı veya orşit olarak adlandırılan bu durum genellikle bir enfeksiyon nedeniyle, testislerden birinin veya her ikisinin iltihaplanmasıdır. Bazı durumlarda altta yatan neden belirlenemezken, bakteriyel veya viral enfeksiyonlar orşite neden olabilir. Ağrıya neden olabilen bu rahatsızlık, kişinin doğurganlığını etkileyebilir. Tedavi altta yatan nedenler belirlendikten sonra uzman doktor tarafından planlanarak yapılır. Genellikle ilaç, dinlenme ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavisi sağlanabilir.
Enfeksiyonların yol açtığı ve testisleri etkileyebilen nadir görülen bu rahatsızlık, genellikle kabakulak iltihabı ile bağlantılı olarak ortaya çıkabilir.
Testis İltihabı Neden Olur?
Testis iltihabı nedenleri arasında viral ve bakteriyel enfeksiyonlar yer alır. Kişide mevcutta bulunan idrar yolları enfeksiyonu sırasında bakteriler testise ulaşabilir ve iltihaba yol açabilir. Ayrıca cinsel yolla bulaşan hastalıklar da bu duruma neden olabilir. Viral orşitin en sık nedenlerinden birisi de kabakulak virüsüdür.
Kabakulak ile bağlantılı olarak ortaya çıkan viral orşit, tükürük bezlerinin şişmesinden yaklaşık 4 ila 10 gün sonra gelişir. Testis iltihabı pek çok farklı sebepten kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlığa neden olabilecek durumlar ve risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kabakulak aşısı olmamak
- Tekrar eden idrar yolu enfeksiyonlarına sahip olmak
- İdrar yollarında bir anormallik ile doğmak
- Cinsel ilişki sırasında korunmamak
- Birden fazla cinsel partnerin olması
Testis İltihabının Belirtileri Nelerdir?
Bakteriyel veya viral enfeksiyonlardan kaynaklanabilen orşitin ilerleme göstermesi halinde spermin taşınmasında ve depolanmasında rol alan epididim olarak adlandırılan yapılarda bozukluklara yol açabilir. Testis iltihabının belirtileri arasında aşağıdaki bulgular yer alabilir:
Çoğu orşit vakası akuttur, yani kasıklarınıza (üst uyluğunuzun alt göbeğinizle birleştiği bölge) yayılabilen bir veya her iki testisinizde ani, şiddetli ağrınız olduğu anlamına gelir. Ayrıca şunlara sahip olabilirsiniz:
- Bir veya her iki testiste ani ve şiddetli ağrı
- Testislerde şişlik ve hassasiyet
- Yüksek ateş
- Mide bulantısı ve kusma
- İdrarda ağrı ve yanma
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Üretral akıntı
Testis İltihabı Nasıl Teşhis Edilir?
Testislerde yaşanan ağrı, hassasiyet, yüksek ateş ve bu duruma yönelik semptomların yaşanması halinde ilk olarak bir üroloji uzmanına başvurulması gerekmektedir. Uzman doktor, kişinin hastalık öyküsünü detaylı olarak öğrenir. Sonrasında fiziki muayene uygulanır ve gerekli görülmesi halinde birtakım testler istenebilir. Testis iltihabı teşhisinde uygulanan bazı yöntemler şu şekildedir:
- Fiziki muayene sırasında testiste şişlik, hassasiyet ve kızarıklık durumu gözlemlenir
- Enfeksiyondan sorumlu olabilecek cinsel yolla bulaşan hastalıkları ve diğer bakterileri belirlemek için idrar testi
- Cinsel yolla bulaşan bir hastalık durumunu belirlemek için kan testi
- Skrotal renkli doppler ultrasonografi incelemesi
Testis İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Testis iltihabı tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesi sonucunda üroloji uzmanı tarafından planlanarak yapılır. Bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklı durumlarda, doktor tarafından bazı antibiyotikler önerilir. Cinsel yolla bulaşan bir hastalıktan kaynaklı görüldüğünde kişinin cinsel partnerinin de tedavi olması gerekebilir.
Viral enfeksiyonlardan kaynaklı durumlarda uygulanan tedavi, genellikle semptomların giderilmesine yöneliktir. Ayrıca; analjezik ve antiinflamatuar ilaçlar, kişinin istirahat etmesi, uzman tarafından önerildiği gibi soğuk kompres uygulaması yapılabilir.