Unipolar (tek kutuplu depresyon), ya da majör depresif bozukluk geçirmek, bazı zamanlarda üzgün ve moralsiz hissetmekten farklı bir durumdur. Tek kutuplu depresyon, kalıcı, şiddetli ve normal çalışmayı ya da başka kişilerle ilişki kurmayı zorlaştıran depresyon duygularıyla karakterizedir.
Depresyon, semptomları hafif ila şiddetli arasında değişebilen yaygın bir akıl sağlığı durumudur. Kişi düşük ruh hali, enerji eksikliği veya ilgisizlikle mücadele ediyorsa, muhtemelen depresyonda olabileceğini düşünebilir. Bununla birlikte, depresyon araştırıldığı zaman; unipolar, bipolar, klinik ve distimi gibi ilgili terimler ile karşılaşılır.
Unipolar Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
Tek kutuplu depresyon belirtilerini fark etmek her zaman kolay değildir. Bu terim, majör depresif bozukluğu, değişmekte olan mani ve depresyon dönemleriyle karakterize edilen bipolar bozukluktan ayırmak amacıyla kullanılmaktadır. Tek kutuplu depresyonun temel özelliklerinden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Kayıtsızlık: Bir zamanlar keyif alınan durumlar, insanlar ve hobiler hakkında hiçbir şey hissetmemek, olaylara durumlara kayıtsız kalmak olarak ifade edilir.
Üzüntü: Herkes depresyondayken üzgün hissetmese de (bazıları kızgın ve sinirli hisseder), unipolar yaşayan kişi çok büyük bir üzüntü, boşluk veya ağlamaklı hissedebilir.
Sinirlilik: Bu depresyonu yaşayan kişi, normalde hiç sinirlenmeyecek bir durum hakkında aşırı sinirli, "gergin" veya kızgın hissedebilir.
Yavaşlık: Majör depresyonun yaygın bir belirtilerinden biri kişinin normalden daha yavaş konuşması ve ağır hareket etmesidir.
İntihar düşünceleri veya planları: Tekrarlayan intihar düşünceleri ve fantezileri normal değildir ve acil bir durum olarak ele alınmalıdır. Kişinin yaşadığı ana belirti buysa, bir uzmana başvurmalıdır.
Bazı tıbbi durumlar ruh hali sorunlarına neden olabilir veya katkıda bulunabilir. Örneğin, hipotiroidizm genellikle kilo alımı, uyuşukluk ve depresif bir ruh hali olarak kendini gösterir. Doğru teşhis için bir uzmana danışmak gerekir.
Unipolar Depresyona Ne Sebep Olur?
Depresyon için evrensel bir tedavi olmadığı gibi, tek kutuplu depresyon nedenleri de yoktur. Sevilen bir kişinin ölümü, doğum veya kariyer krizi depresyonu tetikleyebilir. Ayrıca kış aylarında güneş ışığı eksikliğinin bir sonucu olabilir.
Yakın aileden biri depresyonla mücadele ediyorsa, kişinin de depresyon geliştirme ihtimali daha yüksektir. Birey daha önce depresyon geçirdiyse veya yaşamını zorlaştıran bir tıbbi durum varsa, unipolar depresyon geliştirme riski de yüksektir.
Unipolar Depresyon Tanısını Kimler Verebilir?
Depresyon için uygulananlar genel olarak; fizik kontrol, tıbbi ve aile hikayesi anketi ve hastalık belirtilerini araştırmak için kan tahlilini içermektedir. Bazı zamanlarda öteki tıbbi durumlar, tiroid ya da hormonal problemler ile birlikte tek kutuplu depresyonla karıştırılır, bundan dolayı bunları ekarte etmek oldukça önemli olmaktadır.
DSM-5'e göre, unipolar depresyon (majör depresif bozukluk) teşhisi konulabilmesi için 2 hafta ya da uzun zamandır depresif dönem semptomlarının olması gerekir.
Unipolar Depresyonu Tedavisi
Tek kutuplu depresyon ile mücadele etmek zordur. Kişi unipolar depresyon belirtileri yaşıyorsa ve kendine zarar verme ya da intihar düşünceleri varsa, bir uzmana başvurulmalıdır. Genel olarak tedavi, terapi ve ilaç tedavisi gibi yaygın tedavileri birleştirilirse en iyi sonucu verir.
Psikoterapi, tek kutuplu depresyonu tedavi etmenin etkili yollarından biridir ve depresyon tedavisinin temel taşıdır. Bu durumu tedavi etmenin ilk adımı alanında uzman bir doktordan destek almaktır. Tek kutuplu depresyonu tedavi etmek için kullanılan terapi çeşitleri içinde kişilerarası terapi ve bilişsel-davranışçı terapi bulunmaktadır. Bunun ile birlikte yeterince uyumak ruh halini iyileştirebilir. Depresyon ile mücadelede, uyarı işaretlerini görmezden gelmemek gerekir.