Keçiboynuzu nedir, keçiboynuzu ya da halk arasında bilinen diğer adıyla harnup, yüksek besin değerleri ile oldukça faydalı bir bitkidir. Özellikle pekmezi ve unu tüketilen keçiboynuzu besin değerleri oldukça yüksek bir bitkidir ve bu sebeple sık sık tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Enerji vermesi sebebiyle genellikle kahvaltılarda pekmezi ya da özü sevilerek tüketilen keçiboynuzunun tek etkisi enerji vermesi değil. Aynı zamanda cinsel gücü artırmak ya da kış aylarında sıkça karşılaşılan soğuk algınlığı, grip, bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonlarını önlemek için tüketilen doğal bir şifa kaynağıdır. Bununla birlikte keçiboynuzu; kalp ve damar hastalıklarına, mide ve bağırsak düzensizliklerine, bağışıklık sistemine ve bununla birlikte birçok vücut fonksiyonuna olumlu yönde etki eden bir besin kaynağıdır. Bu yüzden sağlık için muhakkak tüketilmesi önerilir.
Keçiboynuzu nedir, keçiboynuzu baklagiller familyasından, genellikle Akdeniz bölgesinde yetişen ağaç formunda bir bitkinin meyveleridir. Keçiboynuzu az kalorili olmasıyla beraber, yüksek protein değerlerine sahiptir. Keçiboynuzu vitamin, potasyum, kalsiyum, demir ve magnezyum gibi vitaminler ve mineraller bakımından zengin olmasıyla bilinir. Doğal şeker içerdiğinden keçiboynuzu tatlı krizlerini önlemek ve diyabet hastalarının şeker ihtiyacını karşılamak için birebirdir. Yüksek lif ve antioksidan içermesi sebebiyle de keçiboynuzu; tüketildiğinde bağışıklık sistemini güçlendirecek ve metabolizmayı hızlandıracak etkiye sahiptir. Keçiboynuzu meyve haliyle atıştırmalık olarak tüketilebilirken, aynı zamanda toz halinde tatlılarda kullanılabilir. Keçiboynuzu; pekmez ya da öz haliyle günlük beslenme rutinine dâhil edilmesi de mümkün olan bir besindir.
Ülkemizde özellikle kış aylarında tüketilen bu meyve, birçok kış hastalığına karşı güçlü bir alternatiftir. Keçiboynuzu antioksidan, anti-bakteriyel ve antiseptik özellikler barındırır. Keçiboynuzu tüketildiğinde, sağladığı temel faydalardan en önemlisi akciğeri temizlemesidir ve kansere yakalanma riskini azaltarak kalp-damar hastalıklarından korur. Keçiboynuzu kalsiyum bakımından zengin olduğu için kemik sağlığına da fayda sağlar.
Keçiboynuzu Faydaları Nelerdir?
- Keçiboynuzu, doğal bir antioksidan kaynağı olduğu için bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Vücudun direnç mekanizmasını artırır ve vücudu; özellikle bronşit, astım gibi akciğere dayanan solunum yolu hastalıklarından korur. Keçiboynuzu aynı zamanda zengin vitamin ve mineral içeriği sayesinde enfeksiyonlara karşı da direnç ve bağışıklık sağlar. Keçiboynuzunun balgam söktürücü gücü bulunmaktadır. Keçiboynuzu anti-bakteriyel özelliği ile yaraların hızlıca iyileşmesine yardım eder.
- Keçiboynuzu içerdiği yüksek lifli yapısıyla zayıflamak isteyenler için etkili bir besindir. Tokluk hissi verir ve yağ oranının düşük olmasıyla beraber zayıflamaya yardımcı olur. Ayrıca keçiboynuzu bir doğal şeker olduğundan ve içeriğindeki şeker oranı düşük olduğundan zayıflama sürecinde şeker ihtiyacının sağlıklı bir şekilde karşılanmasını sağlar.
- Keçiboynuzunun lifli yapısının sağladığı bir diğer fayda da, kalp ve damar sağlığına olumlu yönde etki etmesidir. Kötü kolesterol seviyelerini düşürür; tansiyon, felç, damar tıkanıklığı gibi hastalıkları önler. Keçiboynuzu kalp krizi riskini azaltır. Sinir sistemine faydası vardır.
- Keçiboynuzu meyvesinin bilinen faydalarından biri de afrodizyak etkili olmasıdır. Keçiboynuzu cinsel performansı artırarak, iktidarsızlığı da önler. Bununla birlikte sperm sayısını ve kalitesini artırarak, cinsel hayatı da destekler. Ancak keçiboynuzu gereğinden fazla tüketilirse doymuş yağ asidi yüzünden faydadan ziyade zararı dokunabilir.
- Keçiboynuzu içerdiği şeker oranı düşük olduğundan kan şekerinin yükselmesini önler ve dengeler. Bu sebeple diyabet hastalarının tüketmesi için birebirdir. Keçiboynuzu özü ya da pekmezinin tüketilmesi kansızlık tedavisinde doğal bir ilaç görevi görür.
- Metabolizmayı hızlandıran ve sindirim sistemi hareketlerini düzenleyen keçiboynuzu, Gastrit gibi mide; kabız ve ishal gibi bağırsak rahatsızlıklarında öne çıkar. Bağırsak kurdu, bağırsak paraziti gibi rahatsızlıkların tedavisinde etkili rol oynar.
- Yaşlıların ve çocukların günde bir tatlı kaşığı keçiboynuzu pekmezi tüketmesi çocukların fiziksel gelişimine destek olurken, yaşlıların ise kemik sağlığını destekleyici etkisi olacaktır. Keçiboynuzundaki yüksek kalsiyum miktarı sütün içerdiği kalsiyum miktarından 3 kat daha fazladır ve kemiklerin güçlenmesine fayda sağlarken, kemik erimesini önlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda keçiboynuzu vücuttaki hasarlı hücreleri yeniler, yaşlılık belirtilerini geciktirir.
- Keçiboynuzu, kişinin enerjik ve zinde hissetmesini sağlar. Faydalı olduğu kadar da tam bir enerji kaynağıdır.
- Çölyak hastalığı veya glütene karşı hassasiyeti olan kişiler keçiboynuzunu rahatlıkla tüketebilir.
- Tiramin içermediğinden kronik migren ağrısı olan kişiler rahatlıkla keçiboynuzu kullanabilir.
- Keçiboynuzunun kalsiyum içermesi sayesinde diş sağlığına büyük faydası vardır. Dişlerin güçlenmesini sağlar ve diş etlerini korur. Düzenli tüketildiğinde diş beyazlatma özelliği vardır.
- Keçiboynuzu hafızayı güçlendirir ve dikkati artırır.
- Keçiboynuzunun çeşitli alerjik hastalıklara karşı engelleyici ve tedavi edici özelliği vardır.
Keçiboynuzunun Zararları Nelerdir?
Her besin tüketiminde olduğu gibi keçiboynuzunda da miktarda aşırıya kaçıldığında, zararının görülmesi mümkün. Keçiboynuzu düşük risk içeren yiyecekler kategorisinde yer alır. Belli bir yan etkisi olmamasına rağmen yine de aşırı tüketilmesi sonucunda belli yan etkiler görülebilir. Örneğin:
- Keçiboynuzu mide bulantısı ve baş dönmesine neden olabilir.
- Lifli bir gıda olması ne kadar faydalı da olsa, keçiboynuzu fazla tüketildiğinde müshil etkisi yapabilir.
- Hamilelikte ve emzirme döneminde aşırı keçiboynuzu kullanımı sakıncalıdır.
- Diyabetli hastalar ve kan inceltici ilaç kullanan kişiler keçiboynuzu tüketmeden önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır ve keçiboynuzunu doktor tavsiyesine göre tüketmelidirler.
- Bebeklerin cilt ve savunma sistemleri gelişme aşamasında olduğundan özellikle 0-10 yaş grubu çocuklara doktora danışılmadan keçiboynuzu yedirilmemelidir.
- Fındık ve baklagillere alerjisi olan kişiler keçiboynuzu unu gibi, keçiboynuzu çekirdeklerinden elde edilen ürünleri dikkatli tüketmelidirler.
Keçiboynuzu Nasıl Tüketilir?
- Genellikle pekmez şeklinde kullanımı yaygın olan keçiboynuzunu farklı yollarla tüketmek mümkündür. Bir tatlı kaşığı keçiboynuzu pekmezini ılık bir suda bir süre beklettikten sonra karıştırıp içebilirsiniz.
- Ayrıca keçiboynuzu unu kullanarak kek gibi tatlılar ve hamur işleri yapabilir, gluten içermediği için gluten intoleransınız olsa dahi keçiboynuzu unu ile hazırlanan bu tarifleri rahatlıkla tüketebilirsiniz.
- Keçiboynuzu özü, öğünlerde ya da öğün aralarında tüketilebilir. Kahvaltılarla daha bir uyumlu olmasının yanında günün her anında belli bir seviyede kullanılabilir. Keçiboynuzu her mevsim tüketilebileceği gibi özellikle soğuk kış günlerinde hastalıklara karşı doğal bir koruyucudur.
- Keçiboynuzunun 100 gramında 229 kalori bulunur. Bu yüzden kilo alma sorunu oluşturmaması için dikkatli bir şekilde tüketilmesi önerilir. Ayrıca keçiboynuzu, 54,6 gram karbonhidrat içerir. Bunun yanında fosfor, magnezyum, çinko mineralleriyle birlikte A, B, D ve E vitaminlerine sahiptir.
- Keçiboynuzu çikolata tüketimi için iyi bir alternatiftir; kakaoya oranla 2 kat kalsiyum içerir. Bu yüzden kakaoya alternatif olarak tariflerde kullanılabilir.