Çene kayması, çenenin kafatasına bağlı bulunduğu iki eklemden bir tanesinin veya ikisinin de olağan konumundan ayrılmasıyla oluşan bir durumdur. Çeneyi kafatasına bağlı tutmakta olan, sağda ve solda olmak üzere iki tane eklem bulunmaktadır. Çeneyi meydana getiren kemiklerin üzerinde de dişler bulunmaktadır. Öteki canlılarda görüldüğü gibi kişilerde de çene, ısırma ve çiğneme gibi yeme işlevlerinin uygulanmasına katkı sağlar. Çene yapısının bozukluğu durumundaysa sayılan işlevlerde problemler yaşanabilir.
Çene, hayati birçok fonksiyonun gerçekleştirilmesine yardımcı olan bir yapıdır. Bazı sorunlar ve gelişim problemleri çenenin yamukluğuna, alt ve üst çenenin düzgün olmamasına yol açar. Çene yapısı bozukluğu bireyin beslenmesinden nefes alıp vermesine uykusunda konuşmasına kadar birçok konuyu etkilemektedir. Çene eğriliği bazı zamanlarda fizik tedaviyle tedavi edilebilmektedir. Fakat çene yapısındaki bozulmanın daha önemli görüldüğü durumlarda çene yapısı düzeltme cerrahisine gereksinim duyulabilmektedir.
Çene Kayması Nasıl Düzelir?
Çene yapısındaki bozukluğun giderilmesi bireyin yeme, konuşma ve uyku kalitesi bakımından oldukça önemlidir. Çenedeki yamukluğun giderilmesinin birçok türlü tekniği vardır. Çenede oluşan hafif hasarların tedavi edilmesi için; fizik tedavi, soğuk uygulaması, çene egzersizleri, hafif ağrı kesici ilaçlar kullanılabilmektedir. Fakat daha önemli durumlarda çene yapısının iyileştirilmesi için ameliyata gerek duyulabilir.
Çene Kayması Ameliyatı
Çene cerrahisi veya öteki ismiyle ortognatik cerrahi, çene kemiklerini ve çenedeki dişlerin sıralanışını düzeltmek için uygulanan işlemlerin geneli için kullanılan isimdir. Çene yapısının iyileştirilmesi yeme, konuşma gibi fonksiyonların düzeltilmesine yardımcı olurken bunun ile beraber yüzdeki görüntüyü de düzeltir.
Çene cerrahisi, diş teli ya da aparey gibi ortodontik tekniklerin düzeltemediği problemlerin iyileştirilmesine yardımcı olur. Ortodontik sorunlar için uygulanan çene cerrahisi öncesi ve sonrasında bireylerin diş teli ve aparey tercih etmesi gerekebilir. Çene cerrahisi genel olarak fiziksel gelişim tamamlandıktan sonra uygulanır. Bundan dolayı çene cerrahisi için kadınlarda uygun yaş aralığı 14-16 yaş iken erkeklerde ise 17-21 yaşlardır.
Çene Kayması Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çene gıda alma bakımından oldukça önemlidir. Bilhassa doğumsal problem sonucu olan ya da yoğun çene yamukluğu durumunda hasta olan kişinin gıda alması önemli ölçüde bozulabilmektedir. Ufak yaştaki çocuklarda beslenmenin bozulması gelişme geriliğine neden olabilir. Çenedeki problemler, obstrüktif uyku apnesi başta olmak üzere nefes alışveriş esnasında problemlere yol açabilir. Çene eğriliği migren gibi kronik baş ağrılarının da şiddetlenmesine yol açabilir.
Çene yapısındaki bozukluk fonksiyonel olarak etkileyebilmektedir, bunun ile birlikte estetik bakımından da istenmeyen problemlere neden olabilir. Bundan dolayı çenedeki yamukluğun gerek cerrahi gerek cerrahi olmayan yöntemler uygulanarak iyileştirilmesi, bireyin yaşam kalitesini yükseltir. Çenedeki yapısal problemlerin erken zamanda farkına varılmasıyla tedavinin daha genç yaşlarda başlaması sağlanabilir. Böylelikle tedavi başarısı artmış olur. Düzenli bir şekilde ağız ve diş sağlığı kontrollerinin yapılmasıyla çene yamukluğu erken evrede fark edilebilmektedir.
Çene Kaymasının Belirtileri Nelerdir?
İlk evrelerinde görülen bir çene kayması, her zaman tespiti kolay olan bir problem değildir. Bununla beraber devam eden çene kayması durumlarında bazı belirleyici belirtilerin tespiti mümkün olabilir. En yaygın şekilde görülen çene kayması belirtileri şu şekildedir;
- Konuşmada güçlük
- Ağzın tam kapanmıyor olması
- Alt ve üst dişlerin birbirine oturmaması
- Çenenin ön kısma doğru çıkıntı oluşturması
- Çenede oluşan ağrı
- Çene hareket ettiği zaman yoğunlaşan, kulağın ön tarafında hissedilmekte olan ağrı ve sızı
- Soluk alıp vermede problemler
Bu semptomlardan en az birini veya eş zamanlı birden fazlasını tespit eden bir birey, hiç zaman kaybetmeden bir uzmana danışmalıdır.