Coronavirüs

Coronavirüs (Koronavirüs) nedir, COVID-19 - Yeni Koronavirüs Hastalığı diye tabir edilen hastalık aslında virüs kaynaklı olan bir rahatsızlıktır. Grip kategorisinde değerlendirilmesinin tek ortak yanı virüs kaynaklı olmasıdır.

Coronavirüs (koronavirüs) Nedir?

Coronavirüs (koronavirüs) nedir, büyük bir virüs ailesidir. Orta kısmında “genetik materyali”, etrafında “zarf” adı verilen kısım ve “protein çıkıntılar”dan oluşur.

Korona virüsü 1960 yılında tespit edilen, birkaç çeşidi olan bir rahatsızlıktır. Daha çok hayvanlarda görülen virüs, ilk kez insanlarda da görülmeye başlandı. Şu anki salgın ilk olarak 2019’un Aralık ayında Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıktı.

Coronavirüs Belirtileri Nelerdir?

• Coronavirüs ( Koronovirüs ) hastalığı, 2-14 gün süren bir kuluçka süresinden sonra birden başlayan yüksek ateş (39 derece),
• Öksürük ve nefes darlığı gibi solunum yolu belirtileri ile kendini gösterir.
• Bazı hastalarda boğaz ağrısı ve burun akıntısı da olabilir.
• Hastalık genellikle orta-ağır bir klinik seyir göstermektedir. Hastalığı ağır olarak geçiren ve bu hastalık nedeniyle hayatını kaybeden kişilerin büyük kısmı ileri yaştaki (65 yaş ve üzeri ), altta yatan hastalıkları olanlar, akciğer hastalıkları, organ yetmezlikleri, kanser, diyabet, bağışıklığı baskılayan hastalıklar, organ nakilleri olanlar, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanan  kişilerden oluşmaktadır.
• Genç sağlıklı erişkinlerde hastalık nispeten hafif seyretmektedir.

Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Tanısı Nasıl Konur?

Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) tanısı bu hastalığa özel geliştirilen tanı kitleriyle konulmaktadır. Fakat tanının klinik muayenede konması için aşağıdakilerin belirtilerin gözlemlenmesi gerekmektedir.

• Geçmeyen öksürük nöbetleri
• Nedeni belli olmayan ve düşmeyen ateş
• Geçemeyen mide bulantısı
• Bağırsak problemleri ( ishal )
• Nefes almada güçlük ve darlık

COVID-19 Yeni Koronavirüs Hastalığı ve Belirtileri

Şekil olarak kral tacına benzediğinden dolayı latince taç anlamına gelen “corona” adı verilmiştir.

Korona Virüsü  (Corona Virüsü) ateşi yükseltiyor. Kuluçka döneminin 4 güne kadar kısaldığı en fazla da 14 gün olduğu belirtiliyor. Kuluçka döneminde kişi hiçbir belirti göstermeyebilir. Ama bu dönem tamamlandıktan sonra belirtiler halsizlik, yorgunluk, iştah kaybı, boğaz ağrısı, öksürük olabilir.  New Korona Virüs’ün belirti anlamında İnfluenza Virüsü ile bir farkı yoktur.

Koronavirüs Nasıl Bulaşır

Yeni Coronavirüsün,( yeni verilen adıyla Covid-19 )  diğer Coronavirüsler gibi solunum salgıları ile bulaştığı düşünülmektedir. Hasta kişilerden öksürük, hapşırık, gülme, konuşma sırasında çevreye saçılan virüs içeren solunum salgısı damlacıkları, sağlam kişilerin ağız, burun ve gözlerine temas ederek bu kişilerin hastalanmasına neden olur. Hastalığın bu şekilde insandan insana bulaşması için 1 metreden daha yakın temas gereklidir. Bugünkü bilgiler ışığında yeni Coronavirüsün (CoVid-19)   et, süt, yumurta gibi gıdalarla bulaşmadığı söylenebilir.

İnfluenza virüsü ile Korona Virüsünü ayırmak gerek. İnfluenza’daki antijenik değişiklik çok hızlı olur. İnfluenza’nın hastalık yapma, yayılma kuvveti daha hızlı ve çoktur. Sars, Mers Cov ve New  Corona virüsleri değişik antijenik yapıdalar ve farklılar. Son salgında henüz etolojik kaynak net olmasa da Wuhan kentinde deniz ürünlerinin yenmesiyle bulaştığı iddia ediliyor. Korona virüsünün, değişik deniz ürünlerinden insanlara geçtiği saptanmış. Daha sonra bu yiyecekleri yiyenlerde değil, mikrobu alan insanların solunum çıktılarıyla, çevresindekilere bulaştığı. Daha sonra sağlık çalışanlarına bulaştığı iddia ediliyor.

Coronavirüste Kimler Risk Altında Yer Almaktadır? Riskli Grupta Yer Alan Kişiler

Yaşlılar Daha Çok Dikkat Etmelidir.

İki yaşın altındaki çocuklar ve 70 yaşın üstündekiler risk altındadır. Kalabalık yerlere girerken dikkat etmeliler. İnsanlara yaklaşırken dikkat etmeliler. Su ve sabun hijyen açısından çok önemli. Gerek görülürse cerrahi maske takılabilir.  Tabi hasta olanların da sorumlulukları var. Hapşırırken, elimizle kapatmamız, mendili çöpe atıp elimizi yıkamamız gerekiyor.

Koronavirüs'ten Korunma Yolları

Coronavirüs ( Koronovirüs ) hastalıktan korunmak için henüz geliştirilmiş bir aşı yoktur. Bu nedenle korunmada şimdilik en etkili yöntem virüsle enfekte olan kişilerle temas etmekten kaçınmaktır. Bugün için ülkemizde CoVid-19 ile enfekte olan kişi saptanmamıştır. Bu nedenle, şu an için toplumda özel bir önlem alınmasına gerek yoktur.

Ancak çok sayıda grip, nezle yapan virüsün insanlar arasında dolaşmakta olduğu kış aylarında sadece CoVid-19’dan değil, diğer tüm solunum virüslerinden korunmak için de önlem alınmalıdır.

Coronavirüs, üst  solunum yolu enfeksiyonlarının bulaşmasını önlemek için aldığımız önlemler,yeni Coronavirüs (CoVid-19) için de geçerlidir.

• El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca normal sabun ve suyla yıkanmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur.
• Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
• Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı). 
• Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle temas ettikten sonra eller yıkanmalıdır.
• Bugün için ülkemizde Coronavirüs enfeksiyonu tanısı alan kişi olmadığı için, sağlıklı kişilerin maske kullanmasına gerek yoktur.
• Herhangi bir viral solunum yolu  enfeksiyonu ( grip, nezle gibi ) geçirmekte olan kişinin öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağzını tek kullanımlık kağıt mendil ile örtmesi, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içini kullanması, kullanılan mendilin mutlaka çöpe atılması ve sonrasında ellerin yıkanması önerilir.
• Yine hasta olan kişilerin mümkünse kalabalık yerlere girmemesi, eğer girmek zorunda kalıyorsa ağız ve burnunu kapatması, tıbbi maske kullanması önerilmektedir. Tek kullanımlık maskenin en fazla 6-8 saat kullanılması, yenisi ile değiştirilmesi ve kullanılan maskenin  çöpe atılması ve sonrasında ellerin yıkanması önerilir.

Dünyada Koronavirüs Hastalığının Etkisi

Kesin olarak kanıtlanmış hasta sayısı 26.02.2020 tarihi itibariyle tüm dünyada 78196’dır. Bu kişilerin 30078’i iyileşmiş, 2718’i hayatını kaybetmiştir. Bu noktada sayı yeni vakalarla güncellenmektedir.

Corona Virüs (Koronavirüs) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bugün için Coronavirüslere etkili olduğu gösterilmiş , özel bir ilaç yoktur. Bu nedenle hastalara şikayetlerini azaltacak ve varsa bozulan organ fonksiyonlarını destekleyecek tedaviler verilmektedir.

Son 14 gün içinde Çin’e ve hastalığın görüldüğü diğer ülkelere bizzat seyahat etmiş olan veya seyahat etmiş biriyle yakın teması olan kişiler; ateş, öksürük, solunum sıkıntısı gibi belirtileri olursa mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdırlar.

Korona (Corona Virüsü)  virüsü için; kanser hastalığı olanlar, bağışıklık sistemini baskılayıcı tedavi görenler, böbrek hastalığı olanlar, kemik iliği transplantasyonu alan kişiler risk altındalar.

Coronavirüs Hangi Canlılarda Hastalık Yapabilir ?

Coronavirüsler, kuşlarda ve memelilerde hastalık yapabilirler. İnsanda hastalık yapanlara “Human coronavirüs ( HCoV)”adı verilir. Sıklıkla kış ve ilkbahar aylarında hafif üst solunum yolu enfeksiyonları meydana getirirler.

Yeni Coronavirüs, bulaştığı her kişide ölüme neden olur mu ?

Yapılan incelemeler sonucunda , 65 yaşın üzerindeki kişilerde ve astım, diyabet, kalp hastalığı, KOAH gibi eşlik eden hastalığı olanlarda , bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanmak zorunda olanlarda virüsün ağır hastalık oluşturma riskinin  daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bugünkü bilgilerimize göre virüsle enfekte olan kişilerin % 10-15’inde hastalığın ağır seyrettiği, yaklaşık %2 olguda da ölümle sonuçlandığı bilinmektedir.

Yeni bulunan Coronavirüsten başka Coronavirüs var mıdır ?

2002 yılına kadar insanlarda enfeksiyona neden olan sadece iki tip HCoV biliniyordu. HCoV-229E ve HCoV-OC43 Ama 2002 yılında , UzakDoğu’da, bilinen bu tiplerden farklı başka bir HCoV daha saptandı.( SARS-CoV )  SARS-CoV, misk kedilerinden insanlara ağır bir virüs hastalığı bulaştırdı.  Hastalık yaklaşık olarak 30 ülkeye yayıldı, 8273 kişi bu virüsle enfekte oldu, 774 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetti .

2002-2012 yılları arasında SARS-CoV’dan  farklı olan 2 HCoV daha belirlendi. Bunlar hafif solunum yolu enfeksiyonu yapan türlerdendi. İnsanlar arasında hala dolaşmaya ve hafif şiddette hastalık yapmaya devam ediyorlar.

2012 yılında,  Arabistan Yarımdası’nda bilinen HCov’lardan farklı bir başka tür Coronavirüs daha saptandı.       ( MERS-CoV) Bu virüsün tek hörgüçlü develerden kaynaklandığı saptandı. Develerden insanlara geçen ve ağır bir enfeksiyon tablosuna neden olan virüs, yaklaşık 27 ülkeye yayıldı, 2494 kişi bu virüsle enfekte oldu. Virüsü alan kişilerden 858’i , bu virüsün oluşturduğu hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. Sayısı azalmakla birlikte, MERS-CoV halen hastalık yapmaya devam etmektedir.

2019 yılı aralık ayının son haftasında, Çin’in Wuhan eyaletindeki canlı hayvan pazarıyla bağlantılı olduğu saptanan 4 kişide hemen hemen aynı zamanlarda , ağır solunum yolu enfeksiyonu belirtileri ortaya çıktı. 31 aralık 2019 tarihinde 44 kişide , benzer bulguların ortaya çıkmasıyla , yeni bir solunum virüsünden şüphelenildi. Çin’deki ulusal yetkililer tarafından 3 Ocak 2020’de yeni bir virüsle salgın olasılığı Dünya Sağlık Örgütüne bildirildi.  Hastalardan alınan solunum yolu örneklerinin incelenmesiyle virüsün daha önceki SARS-CoV ile %80 oranında benzer olduğu anlaşıldı ve 7 Ocak 2020’de Çin’de bulunan Coronavirüsün , bu güne kadar rastlanmayan bir tür olduğu kabul edildi. Bu yeni virüse, Novel Coronavirus (2019-nCoV) adı verildi.  

Bu virüsün de bir hayvandan kaynaklanarak insanlara geçtiği düşünülüyor olmasına rağmen , halen kaynak kesin olarak saptanamamıştır. İlk vakaların sadece Çin’de görülmesinden sonra, farklı ülkelere de yayılma gerçekleşmiştir. Bu hastaların hepsinde Çin’e seyahat öyküsü bulunmamaktadır. Tüm bu bilgiler nedeniyle , hastalığın insandan insana da geçebildiği anlaşılmıştır. 

Alışveriş Yaparken Eldiven Takmalı Mıyız?

Eldiven kullanmak çok önemli bir konu. Eldiven sadece takan kişiyi korur. Doğru kullanılmazsa çevre için bulaş kaynağıdır. Eldiven uzun süreli işlemlerde işi tamamlayana kadar eldivenle kalıp işimiz bittikten sonra tıbbi atığa atabiliyorsak ve elimizi yıkayabiliyorsak eldiveni kullanalım.  Kısa süreli bir işlemde mesela paraya değmemek için, kısa süreli bir iş yapıyorsak mükemmel. Ancak bunu yapmayacaksak ortak telefonu elleyecekseniz, ortak kullanım alanlarına dokunacaksanız bu bir mikro organizmanın başka bir yere taşınması anlamına gelecektir. Hijyen için taktığınız eldiven bir bulaş kaynağı olacaktır. Sağlık personelleri dışında bence kesinlikle eldiven takılmamalıdır.

Koronavirüs Antibiyotikle Tedavi Edilir Mi?

Covid 19 bir viral enfeksiyondur. Virüslerin tedavisinde antibiyotik işe yaramaz. Virüslerin tedavisinde antiviral adı verdiğimiz ilaçlar kullanılır. Antibiyotikler, bakterilerin oluşturduğu enfeksiyonlarda işe yarar. Bunu unutmayalım.

Koronavirüs Cansız Yüzeylerde Yaşayabilir Mi?

Virüs cansız yüzeylerde yaşar ancak ne kadar yaşar bu önemlidir. Virüs, yüzeyde canlı bir hücre yoksa, kurulukla, ısıyla, ortamın dezenfektanla temizlenmesiyle virüs canlılığını yitirecektir. Virüs 24 saat cansız yüzeylerde yaşamaktadır. Ortamı sık sık dezenfekte edersek iyi olur.

Koronavirüse Karşı Sirke ve Kefirin Faydaları Var Mı?

Sirke iyi bir dezenfektandır. Yüzey temizliğinde kullanılabilir. Çiğ yenen yeşilliklerin üzerinde bir çamur varsa suyla yıkandıktan sonra sirkeyle temizlenmesi gözle görülmeyen mikro organizmaların yok edilmesi için iyi bir yöntem. Kefir iyi bir probiyotik. Bir çok hastalığı engelleyebildiği gösterilmiştir. Marketlerde hazır satılan kefirlerin içeriğini bilmiyorum. Daha çok evde yapılan kefirleri tercih edebiliriz. Elbette turşu, kefir, sirke, bunların hepsi bağışıklık sistemimizi dolaylı olarak arttıran şeyler. Virüsten korunmak için, kelle, paça çorbası, kefir gibi şeyler tüketmeliyiz gibi cümlelere itibar etmeyelim. Hiçbiri virüsten tam korunmak için başarılı yöntemler değildir. Virüsten korunmak için tek bir yöntem var o da su ve sabunla ellerinizi yıkayacaksınız.

Çin’den Gelen Malzemelerde Koronavirüs Var Mıdır?

Çin’den gelen malzemelerin virüsle enfekte olduğunu düşünmek çok yanlış. Herhangi bir virüsün canlı kalabilmesi için canlı bir hücre içinde kalması gerekiyor. Cansız yüzeylerde virüs özelliğini kısa süre içinde canlılığını yitiriyor. Koronavirüs 24  saat içinde içinde yok olduğunu biliyorduk. Ancak 3, 4 güne kadar canlı kalabildiği söyleniyor. Bu sebeple Çin’den gelen malzemeler bulaştırıcı değildir diyoruz. Ancak siz ayrım yapmadan dezenfektanla bir temizliğini yapabilirsiniz.

Dışardan Eve Geldiğimizde Nasıl Temizlenmeliyiz?

• Bu koronavirüs salgını sırasında değil her zaman yapmamız gerekli. Dış ortam daha kirlidir.  Buna inanmaktayız.
• Ayakkabımızı evin dışında çıkartırız, paltomuzu, kapının yanına asarız, şemsiyemizi kenara koyar, üzerimizi çıkartırız.
• Ayakkabımızı çıkartmalı ve üzerimizdekileri çıkartıp kirliğe koymalıyız. Daha sonra  ellerimizi yıkamalıyız.
• Ellerimiz su ve sabunla yıkamalıyız.
• Çok kirli bir iş yaptıysak duş almalıyız ancak bunu her gün yapın diyemeyiz. Bunlar bittikten sonra ortak alana geçip odamızda dinlenebiliriz.
• Üzerimizdeki montları da açık alana koyup birkaç saat havalandırabiliriz.

Evcil Hayvanım Korona Virüsü 19 Bulaştırır Mı?

Covid 19’un şu ana kadar insan dışında sadece yarasalarda reseptör olduğu gözlemlenmiştir.

Grip Aşısı Sizleri Covid 19’dan Korur Mu?

Grip aşısı mevsimsel gripten yani İnfroanza’dan bizleri korur. Ancak şöyle düşünün, Koronavirüsü enfeksiyonu bağışıklık sistemi azalmış insanlarda daha kolay enfeksiyon oluşturuyor. Mevsimsel gribiniz varsa, 65 yaşında üzerindeyseniz ve altta yatan başka bir hastalığınız varsa bu korona virüs enfeksiyonunuzu daha ağır geçireceğinizi gösterir. Biz yılda bir kere ne olursa olsun grip aşısı olmanızı öneririm. Ancak şu bilinmelidir, grip aşısı sizi Covid 19’dan korumaz.  Korona ile İnflozanza farklı bir virüstür. Ancak grip aşısı hastalığı daha hafif geçirmenizi sağlar.

Hangi Tip Maske Kullanmalıyız?

Bu birçok insanın merak ettiği bir soru. Kişilerin ne iş yaptıkları çok önemli. Biz hekimler hastayla bire bir yakın teması olan insanlar basit cerrahi maskeler takmaktayız.  Sizlere de öneriyorum. Ancak şüpheli birinden numune alacak birinin özel koruyuculuğu olan maskeler Yani N95 dediğimiz maske takması gerekiyor. Bunun dışında maskelerin birden fazla kullanılması, maskeler örülmesi, tığ işi maskelerin takılmasını kesinlikle önermiyorum ve kullanılmaması gerektiğini söylemekteyim.

Her Öksüren Kişide Covid 19 Virüsü Var Mıdır?

Sigara içiyor musunuz öncelikle bunu kullanmanız gerekli. Herhangi bir gıdanın boğazımıza kaçması da bizi öksürtebilir. Öksürük bir reflekstir. Vücutta solunum yolunda bir maddenin vücuttan atılması için gösterilen bir çabadır. Covid’in tek bulgusu öksürük değildir. Bu semptomlar zinciri. Öksüren kişi Corona olduğunu düşünmemeli. Bunla birlikte yüksek ateşiniz varsa, boğaz akıntınız, burun akıntınız varsa bir sağlık kurumuna müracaat ediniz.

Kolonya Ve El Dezenfektanı Bizleri Hastalıktan Korur Mu?

Kolonya içerisinde alkol vardır. İçinde %80 kadar alkol ihtiva eder. Ellerin temizliğinde değil ama temiz olan elin temiz kalmasına devam etmesine yarayan bir dezenfektandır. Burada kolonyanın kullanım sıklığı çok önemlidir. Sürekli kullanım dermatit adı verdiğimiz cilt hastalığına yol açabilir. Kolonya bizi enfeksiyondan korur ama sürekli olarak su gibi kolonyayla elimizi yıkamamalıyız. Elimizde görünür bir kirlilik varsa alkol bazlı şeylere değil su ve sabuna müracaat etmeliyiz. Çeşme suyu ve sabunla elimizi yıkamalıyız. Ondan sonra herhangi bir yere temas ettiğimizde mekânın mikroorganizma açısından riskli olduğunu düşünüyorsak alkol bazlı el dezenfektanı kullanabiliriz.