Şizofreni Belirtileri
Şizofreni belirtileri, kişinin gerçeklikle bağının kopması ve bu durumun kişinin duygu düşünce ve davranışlarında bozulmalara yol açmasıdır.
Şizofreni belirtileri,
• Genetik (kalıtım): Şizofreninin ebeveynden çocuğa geçme olasılığı vardır.
• Beyin kimyası: Şizofreni hastalarında beyindeki belirli kimyasallarda bazı dengesizlikler vardır. Ya dopamin adı verilen nörotransmitere karşı hassastırlar ya da çok fazla dopamin üretirler. Dopamin dengesizliği beynin ses, koku, görüntü gibi belirli dürtülere karşı verdiği reaksiyonu etkiler ve bu da halüsinasyonlara ve delüzyonlara yol açabilir.
• Beyin anomalisi: Yeni araştırmalar şizofreni hastalarında anormal beyin yapısı ve fonksiyonu saptamıştır. Yine de bu tür bir anormallik tüm şizofreni hastalarında görülmez ve şizofreni hastası olmayan kişilerde de bu tür anormallikler görülebilir.
• Çevresel faktörler: Araştırmalar viral enfeksiyon, zayıf sosyal etkileşimler veya yüksek stresli durumlar gibi sosyal faktörlerin kalıtımsal olarak şizofreniye meyilli insanlarda hastalığı tetikleyebildiğini göstermiştir. Şizofreni genellikle buluğ çağı ve gençlik dönemlerinde bedende hormonsal ve fiziksel değişiklikler oluşurken yüzeye çıkar.
Şizofreni belirtileri negatif belirtiler: şizofreni hastalığının negatif belirtileri dediğimizde kişinin yasam işlevselliğinde kaybettiği, kendisinden eksilen fonksiyonlar olarak nitelendirebiliriz. Örneğin şizofreni hastası bir gencin aile ve sosyal ilişkilerinin bozulması, sosyal içe çekilme, kendisini odasına kapatma kimseyle iletişim kurmana, yüz ifadesinde donukluk, konuşma tonunda görülen kutluk, duygusal ifadede görülen kutluk gibi örneklendirilebilir. Kişi gündelik yaşantımızda yapılan isleri ve görevleri yerine getirmede belirgin güçlükler yasayabilmektedir. Örneğin öz bakiminim sağlamada zorluk, haftalarca banyo yapmama diş fırçalamama gibi fonksiyon kayıpları gözlemlenebilir. Kişi organizasyon, planlama, odaklanma gibi konulardaki becerilerini yitirip dez organize davranışlar sergileyebilir.
Şizofreni belirtileri pozitif belirtiler: şizofreni belirtilerinden pozitif belirtiler ise zaman zaman ismi nedeni ile olumlu bir kavram izlenimi yaratsa da kişinin gerçeklik ile bağının koptuğu hastalık surecinde ortaya çıkan psikotik belirtiler olarak adlandırılır.
Şizofreni belirtileri halüsinasyonlar; kişilerin gerçekte var olmayan şeyleri görmesi, hissetmesi, dokunması, koklaması, duyması olarak tarif edilebilir. Örneğin kişi kimsenin duymadığı sesler duyabilir, bu sesler kendisine emir verebilir eleştirebilir hakaret edebilir. Bu durumlarda kişinin bu algı bozukluğu hakkında iç görü kaybı yasaması beklenebilir. Kişi bu ses görüntü gibi uyaranların gerçekte var olduğunu düşünüp buna göre davranışlar geliştirebilir.
Şizofreni belirtileri hezeyanlar; hezeyanlar ise düşünce bozukluklarıdır. Mantıklı açıklama ile çürütülemeyen, aksini ispatlamanıza rağmen değişmeyen düşüncelerdir. Kişi kendisinin takip edildiğini, bir komplo veya oyun içerisinde olduğunu, kendisine zarar verilebileceğini düşünebilir. Radyodan televizyondan kendisine mesaj verildiğini düşünebilir. İnsanların kendisi hakkında konuştuğunu, kendisine güldüklerini düşünebilir. Bu düşünceler kişinin kendisine ya da çevresine zarar vermesine neden olabilecek düzeyde kişiye rahatsızlık verir. Kişi bu şüpheler ile kurguladığı dünyada sürekli tehdit ve tehlike altında olduğu hissi ile yaşamını sürdürmeye çalışır. Bu nedenle zaman zaman saldırganlık gibi davranışlar sergileyebilir. Şizofreni belirtileri olan kişilerin yakınları mutlaka hastayı bir uzmana göstermelidir.
Kategori: Erişkin Psikiyatri